Geef een geschenk uit de duurzame catalogus
Stel: je vindt duurzaam inkopen belangrijk. Dan wil je natuurlijk graag dat de attenties en geschenken die worden aangeschaft ook duurzaam zijn. Bij de Belastingdienst doet een duurzaam drietal er veel aan om dat te promoten. In dit artikel vertellen Lodewijk de Jong, Vivianne Hofman en Marjon Hoekman over de duurzame geschenkencatalogus.
Makkelijker hebben ze het bij de Belastingdienst zeker gemaakt om een duurzaam geschenk uit te zoeken: er is een duurzame geschenkencatalogus. Medewerkers die opzoek zijn naar een geschenk kunnen online eerst naar de ‘gewone’ productcatalogus. Daar kunnen zij kiezen uit diverse thema’s, waaronder duurzaamheid.
Doe maar een bosje bloemen
Wat een geschenk duurzaam maakt? “De leverancier kan met certificaten aantonen dat hij voldoet aan specifieke criteria. Zo is er bijvoorbeeld de EcoVadis Rating”, zegt contractmanager Lodewijk de Jong. “Door daarop af te gaan sla je een aantal vliegen in één klap. Ecovadis houdt niet namelijk alleen rekening met milieubelasting, maar met alle aspecten: milieu-, sociale én ethische prestaties.
Verder zijn er ook certificaten voor het assortiment – neem bijvoorbeeld het Fair Trade keurmerk – waardoor we weten dat het product voldoet aan ethische standaarden.” “Door in de catalogus aan te geven welke producten duurzaam zijn, proberen we de besteller mee te nemen in het duurzaam inkopen,” zegt Lodewijks collega-contractmanager Vivianne Hofman.
Dat meenemen, dát gaat nog niet altijd van een leien dakje. Vivianne: “Het duurzame assortiment sluit kennelijk nog niet optimaal aan op de behoeften van de bestellers.” Zo is de klassieke bos bloemen, die het milieu vaak fors belast, nog steeds erg populair. Toch gloort er volgens productmanager Marjon Hoekman hoop. “We zien een trend naar ‘duurzame groene attenties’. Zo hebben we al bloemzaden, planten en bomen in de aanbieding. Op termijn gaan die het bosje bloemen mogelijk zelfs vervangen.”
“Er zijn steeds meer alternatieven voor een milieubelastend boeket: bloemzaden, planten en bomen”
Laat beleid en inkoop op elkaar aansluiten
Toch doen Lodewijk, Vivianne en Marjon er alles aan om een aantrekkelijk duurzaam assortiment samen te stellen en steeds verder te vergroten – om te beginnen bij de inkoop. “We verwachten van onze leveranciers dat ze met kritieke prestatie-indicatoren (KPI’s) laten zien dat het duurzame aandeel in hun assortiment stijgt”, zegt Lodewijk. “Dat komt voort uit ons groeiplan; het assortiment wordt elk jaar groter.” Volgens Marjon is het de bedoeling om door te blijven groeien totdat er alleen nog duurzame producten en diensten overblijven. “We hebben als Rijksoverheid tenslotte een voorbeeldfunctie.”
Die groei komt ook aan de inkoopkant niet vanzelf. “De ene markt is verder dan de andere”, zegt Marjon. “Qua eisen en wensen leggen we de lat hoog, maar we helpen bedrijven ook om zich te ontwikkelen.” Vivianne benadrukt het belang van marktverkenning. “Je moet nagaan wat je kunt uitvragen. Je wilt de bedrijven triggeren om te ontwikkelen.”
“We kunnen meer sturing van bovenaf gebruiken”
Lodewijks tip voor collega’s binnen de inkoop is om een innovatieparagraaf in je aanbesteding te zetten, en criteria en doelstellingen in het uiteindelijke contract. Bijvoorbeeld dat een kwart van het assortiment jaarlijks wordt verduurzaamd. “Maar er is wel een spanningsveld: kunnen ze dan nog leveren tegen dezelfde prijzen?” Vivianne benadrukt dat ook het beleid rond attenties een update moet krijgen. “Beleid en inkoop moeten op elkaar aansluiten. We kunnen meer sturing van bovenaf gebruiken.”
Minder spullen meer beleving
Eén manier om te verduurzamen is om minder spullen en meer ‘belevingen’ cadeau te doen. Marjon zet daar wel kanttekeningen bij. “Ontspullen is mooi, maar we hebben 40.000 medewerkers bij de Belastingdienst en het ministerie van Financiën; die willen niet allemaal hetzelfde. Wel hebben we in de nieuwe aanbesteding alleen nog duurzame cadeaukaarten. Dus geen algemene cadeaubon meer waar je van alles en nog wat voor kunt kopen, maar bijvoorbeeld wel een bon voor een duurzame winkelketen, een theatervoorstelling of een concert. Het assortiment wordt kleiner maar wel beter.”
“We zijn een beweging begonnen, we willen mensen meenemen!”
De blik van het drietal is gericht op de toekomst. Samen met de duurzaamheidscoördinator en de communicatieadviseur gaan ze meer communiceren richting management en bestelgemachtigden, om zo de bewustwording van duurzame keuzes te vergroten. Vivianne: “We willen goed contact houden met de bestellers, daar kunnen we nog het nodige winnen. We hebben zendingswerk te doen!”