Circulair inkopen doe je zo!

Feit: de wereldbevolking groeit, en de vraag naar voedsel en producten neemt toe. Om die te kunnen maken, heb je grondstoffen nodig. Maar waar haal je die vandaan? Als het aan Maurice Goudsmith (categoriemanager Afvalzorg en Grondstoffenmanagement) ligt, recyclen we zo vaak mogelijk oude materialen.

In 2050 moet de Nederlandse economie draaien met hergebruikte materialen, ook wel circulaire grondstoffen genoemd. Op die manier zijn we voor de import van grondstoffen minder afhankelijk van andere landen, raken primaire bronnen minder snel uitgeput, creëren we kansen voor bedrijven, scheppen we nieuwe banen en dragen we bij aan een schoner milieu. De Rijksoverheid wil het gebruik van primaire grondstoffen zoals olie, gas en metalen al terugdringen naar 50% in 2030. Om dat voor elkaar te krijgen, moeten we ons nu al bezig houden met circulair inkopen, vindt Maurice. Zijn credo: “Kun je circulair inkopen dan moet je dat altijd doen.”

Vraag en aanbod: een circulaire match

Maar hoe verbind je de vraag van de klant aan het circulaire aanbod? De mate waarin de opdrachtgever bezig is met maatschappelijk verantwoord ondernemen staat daarin centraal: “De opdrachtgever bepaalt op basis van zijn doelstellingen en budget wat nodig is. Inkoop vertaalt dit naar wat er in de markt beschikbaar is of ontwikkeld moet worden. Dat is onze toegevoegde waarde.” Het is dus ten eerste belangrijk om je af te vragen of en welke circulaire oplossing past bij de behoefte van de klant. Zit daar een match? Dan kun je over duurzame oplossingen in gesprek.

Wat daarbij belangrijk is, is dat je het aanbod van circulaire leveranciers en producten vooraf al goed in kaart hebt. Bij Afvalzorg en Grondstoffenmanagement worden geregeld ‘challenges’ georganiseerd om de markt te stimuleren om mee te denken. Ook heeft de afdeling nauw contact met startups die aan nieuwe producten werken. “Hun ideeën zetten we ook binnen onze eigen organisatie in voor het verwerken van afval tot grondstof,” vertelt Maurice. “Een voorbeeld daarvan is zeep die gemaakt wordt met het extract van sinaasappelschillen. We zijn aan tafel gaan zitten met het bedrijf dat voor ons de sanitaire voorzieningen bij de Rijksoverheid onderhoudt en een startup. Nu kijken we hoe we alle zeepdispensers met deze zeep kunnen vullen.”

Zeep
Circulaire zeep

Nieuwe producten

Om tot circulaire oplossingen te komen moeten soms dus compleet nieuwe producten worden bedacht en ontwikkeld. De Rijksoverheid biedt producenten op dat vlak een belangrijk voordeel: doordat de afzet hoog is, kunnen zij tegen lage kosten een nieuw product ontwikkelen, en daar gelijk aan verdienen. Maurice: “Met dit soort initiatieven maken we de vijver van circulaire producten steeds groter, zodat klanten daar meer in vinden. Dat werkt beter dan dat je klanten iets opdringt dat niet volledig aansluit bij hun behoeften.”

Het zoeken naar nieuwe producten vindt Maurice een van de leukste dingen in zijn vak. Daarmee kun je namelijk écht verschil maken. Daarnaast gaat het er volgens hem ook om dat je meer inzicht krijgt in de afvalketen en -stromen, en wat je daar allemaal mee kunt. “We komen van een situatie waarin afval gezien werd als noodzakelijk kwaad. De afgelopen jaren hebben we binnen de Rijksoverheid de focus verlegd naar afval omzetten in herinzetbare grondstof met een zo laag mogelijke milieudruk. Die beweging in gang zetten, daar krijg ik veel energie van.”

Ook circulair inkopen? Do's en don'ts:

Wil je aan de slag met circulair inkopen? Neem de volgende tips van Maurice dan mee:

  • Ga op zoek naar circulaire opties die passen bij de (maatschappelijk verantwoord ondernemen-)doelstellingen en het budget van de opdrachtgever
  • Onderhoud goed contact met leveranciers en startups, en houd/breng in kaart welke circulaire producten er al zijn
  • Maak goed zichtbaar wat circulaire oplossingen kunnen opleveren: laat zien wat de kosten zijn (TCO/TCU) voor het gebruik en uiteindelijk afstoten van het product, en zorg dat je de behoefte goed functioneel omschrijft
  • Zorg dat je bij de behoeftestelling ‘Product as a service’ kan toepassen waarbij de producent eigenaar blijft van zijn materialen. Eigenaarschap is alleen relevant als veiligheid en/of geld een rol spelen.
  • Let ook op verpakkingsmaterialen: probeer om verpakkingen te retourneren of gebruik verpakkingsmaterialen die je kunt recyclen.

Handige links

Contact

Wil je meer weten of heb je een vraag voor Maurice? Neem dan contact op via maurice.goudsmith@rvo.nl.