Tijd voor ambtelijke moed

Vorige week kwamen collega’s vanuit de Rijksoverheid en het bedrijfsleven bij elkaar op de Circulaire Beurs in de Fokker Terminal. Voor inspirerende voorbeelden van hoe het anders kan; ons werk, onze bedrijfsvoering, de impact van het Rijk op deze aarde. Want die is groot, en de overstap naar een circulaire economie gaat langzaam. Hoe maken we van het Rijk een duurzame organisatie? Het antwoord is duidelijk: allereerst samen, met ruimte voor fouten om van te leren én met een flinke portie ambtelijke moed.

Circulaire beurs - groepsgesprek op podium met op de achtergrond een foto van de aarde
Beeld: Rijksoverheid

Het programma van de beurs was gevarieerd. PIANOo, het Versnellingshuis, Denk Doe Duurzaam, de Haagse Hogeschool en meer partijen gaven interactieve workshops, terwijl bezoekers in zogenaamde ontwikkelkamers konden sparren over concrete duurzaamheidsvraagstukken in hun werk. Op de beurspleinen deelden categoriemanagers voorbeelden van circulaire producten, van ontwerp tot hergebruik. Op het innovatieplein waren nieuwe technieken en producten uit het bedrijfsleven te bewonderen. Genoeg stof tot nadenken en voor gesprek.

Grote impact, lastig wendbaar

Razende reporters van de Jonge Klimaatbeweging (JKB) bezochten de verschillende programmaonderdelen tijdens de Circulaire Beurs. Tijdens de plenaire afsluiting van de beurs voelde dagvoorzitter Marcel Collignon hen aan de tand: wat viel op tijdens de beurs en wat levert zo’n bijeenkomst op? “Er zijn enorme ambities en er is een hoop beleid bij de Rijksoverheid”, viel reporter Jorrit op, “maar zodra er een concrete verandering doorgevoerd moet worden in de manier van werken of bedrijfsvoering, dan gaan er allerlei krachten tegenwerken. Niet uit kwade wil, maar omdat processen nog niet zijn ingericht op circulariteit. Dan merk je dat het Rijk als een mammoettanker is, zoals de CPO Rijk André Weimar eerder op de dag op het podium ook al zei. Niet wendbaar. Alleen als ambtenaren samenwerken en elkaars duurzame initiatieven versterken, wordt het Rijk snel duurzamer.” De Circulaire Beurs blijkt een prima plek om hier successen in te boeken. Contacten worden gelegd, afspraken ingepland en de eerste concrete successen geboekt. Zo raakt een collega van Binnenlandse Zaken aan de praat met iemand van Infrastructuur en Waterstaat over de vluchten van het regeringsvliegtuig. Zij sluit zich aan bij een initiatief om de vluchten te gaan reguleren.

Regelmatig samenwerken

Hoe zetten we meer ambities, enthousiasme en doelstellingen de komende tijd om tot actie? “Het gaat mij erom dat we nu meters maken”, vertelt de programmamanager van Denk Doe Duurzaam. Ivo Bonajo. “Van categoriemanagers hoor ik hoeveel er al klaarstaat om uitgedacht en uitgevoerd te worden. De basis staat er voor veel onderwerpen. Nu moeten we die beweging samen – en liefst ook met nieuwe collega’s – voortzetten en versnellen.” Een tip van de dagvoorzitter: “Zoek daarvoor met regelmaat collega’s op die ook duurzame stappen willen zetten in hun werk. Plan met zo iemand een maandelijkse afspraak in en vraag elkaar dan: wat heb je de afgelopen maand gedaan? Welke grote of kleine stappen kun je gaan zetten? Zo ga je elke dag een iets betere keuze maken.” Aanvullend stelt Tamara van Vastenhoven, categoriemanager rijksbrede inkoop van kantoorinrichting: “Het is een transitie die we meemaken en dat betekent niet dat we er van de een op de andere dag zijn. Sta daarom ook stil bij wat we als Rijk wèl bereikt hebben en vier de successen.”

Van categoriemanagers hoor ik hoeveel er al klaarstaat om uitgedacht en uitgevoerd te worden. De basis staat er voor veel onderwerpen. Nu moeten we die beweging samen voortzetten en versnellen

Wees zelf de havenmeester

De analogie van de mammoettanker is aangeslagen, blijkt bij de afsluiting van de beurs in de plenaire zaal. Zowel het publiek als het gesprekspanel trekt de vergelijking door: als de organisatie een log schip is, wees dan zelf de havenmeester. “Dat vraagt om ambtelijke moed en levert misschien spanning op met de loyaliteit die veel ambtenaren voelen bij het uitvoeren van beleid dat er nu eenmaal ligt”, legt Rachel Kuijlenberg uit, programmamanager Circulaire bedrijfsvoering bij de Haagse Hogeschool. “Die moed is toch hard nodig. Wellicht is het Rijk geholpen met meer ruimte voor experimenten en dus – onvermijdelijk – falen.”

Wil je op de hoogte blijven van duurzaam nieuws binnen de Rijksoverheid? Houd deze site in de gaten, abonneer je op de nieuwsbrief en volg ons op LinkedIn.

Circulaire beurs - twee deelnemers proosten met een glaasje water
Beeld: Rijksoverheid