“Noem hergebruik niet bijzonder, maar de standaard”
Op 10 november vindt de Circulaire Beurs plaats. In aanloop hiernaar toe spreken we met verschillende duurzaamheidsexperts en hoe zij de verschillende stappen op de R-ladder toepassen. We spreken met Tamara van Vastenhoven, categoriemanager werkplekomgeving, die zag wat de effecten van de Rijksbrede circulaire visie kantoorinrichting zijn op het Rijk en zijn meubelleveranciers.
Het was een relatief nieuw begrip in 2017: circulair. Toch kwam de Rijksoverheid toen al met een aanbesteding voor kantoormeubilair die was gebaseerd op een circulaire visie. Het Rijk wilde meubilair zo lang mogelijk gebruiken en zoveel mogelijk bestaand meubilair uitwisselen binnen het Rijk. Dit was een omslag na jaren van automatisch nieuw inkopen.
“Als Rijk stellen we ons sinds 2017 drie vragen voordat we nieuw meubilair aanschaffen”, vertelt Tamara. “Kunnen we het bestaande meubel nog repareren of onderhouden? Zo niet, is er dan elders binnen het Rijk nog een meubel te vinden ter vervanging, bijvoorbeeld via de Rijksmarktplaats? En als we dan toch iets willen inkopen, kunnen we dan kijken of we ons bestaande meubilair kunnen refurbishen?” Twee jaar geleden is er nog een stap toegevoegd voordat de nieuwe aankopen in zicht komen: ook meubilair dat al een leven gehad heeft buiten het Rijk, bijvoorbeeld van bedrijven, wordt zo mogelijk ingezet. “Als nieuw dan tóch nodig blijkt, moet het nieuwe meubilair aan circulaire eisen voldoen. Het moet bijvoorbeeld gemakkelijk demontabel zijn”, legt Tamara uit.
Aanjager van circulaire dienstverlening
Als categoriemanager is Tamara onder meer verantwoordelijk voor de verduurzaming van het kantoormeubilair van het Rijk. “Dit vraagt ook van onze leveranciers aanpassingsvermogen”, vertelt ze. “Toen we onze aanbesteding met circulaire visie in de markt zetten, veroorzaakte dat heel wat beweging en vernieuwing. Waar veel bedrijven zich voorheen richtten op de productie van nieuwe meubilair, zag je een verschuiving plaatsvinden naar circulaire dienstverlening: gebruikt meubilair demonteren, reparatie, reiniging van materialen, et cetera. Er ontstaan nieuwe bedrijven die zich volledig hierop richten, maar ook bestaande producenten vernieuwen hun processen. Het Rijk is daar een belangrijke aanjager in.”
Tamara is zichtbaar trots op wat de markt voor elkaar krijgt. “In korte tijd zijn we in Nederland een voorloper geworden op het gebied van circulaire dienstverlening”, vertelt ze. “Bijvoorbeeld in Europa: onze leveranciers zitten vaak ook in andere landen en brengen hun nieuwe inzichten en werkwijze ook daarheen. De circulaire visie van de Rijksoverheid is in Nederland een inspiratie voor lagere overheden, maar ook binnen Europa voor andere landen. In Duitsland is de overheid bijvoorbeeld nog lang niet zo intensief bezig met dit thema, maar er ontstaat wel interesse.”
De nieuwe standaard
“Mijn droom op het gebied van de duurzame werkplek is dat we geen nieuwe spullen meer kopen als Rijksoverheid”, vertelt Tamara. “Steeds meer voordelen van de circulaire aanpak worden zichtbaar: er wordt efficiënt gebruik gemaakt van beschikbare grondstoffen, het bespaart CO2, er ontstaan nieuwe werkplekken voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt en processen keren terug naar Nederland en zorgen hier voor werkgelegenheid. Daarom willen we hergebruik niet meer bijzonder noemen, maar gaan we hiervan de nieuwe standaard maken.”
Of er nog wensen zijn voor de toekomst? “Jazeker. Tot nu toe zijn de verschillende organisaties binnen de Rijksoverheid – zoals Rijkswaterstaat, de Belastingdienst, FMH, DJI – zelf aan de slag gegaan met de circulaire aanpak. Ze hebben daarbij resultaten geboekt waar we echt trots op mogen zijn. Voor de komende jaren ligt de uitdaging erin om dit breder te trekken en echt rijksbreed vraag en aanbod van meubilair op elkaar af te stemmen. Voor die taak staan o.a. de meubelmakelaars aan de lat. We zijn goed op weg!”
Tamara en haar team staan op de Circulaire Beursvloer, om te laten zien hoe de categorie invulling geeft aan circulariteit. De beurs vindt plaats op 10 november in Den Haag en is toegankelijk voor alle rijksambtenaren. Meer informatie over het event en de inschrijflink vind je hier. We hopen je daar te verwelkomen!